تأثیر ورزش اجباری کوتاه مدت بر علایم محرومیت ناشی از تزریق نالوکسان در موش های صحرایی نر معتاد به مرفین

چکیده: زمینه و هدف: امروزه معضل وابستگی در استفاده از داروهای اپیوئیدی نظیر مرفین و هم خانواده آن جهت کنترل درد باعث محدودیت مصرف آن شده است. لذا هدف از این مطالعه تعیین تأثیر ورزش اجباری کوتاه مدت بر علایم محرومیت ناشی از تزریق نالوکسان در موش های صحرایی نر معتاد به مرفین بود. مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی که در سال 1386 در مرکز تحقیقات فیزیولوژی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز انجام گرفته، از تعداد 24 سر موش صحرایی نر جوان نژاد ویستار، در محدوه وزنی 300ـ200 گرم که به طور تصادفی به 4 گروه شش تایی زیر تقسیم شده بودند استفاده گردید؛ گروه سالم ورزش نکرده، گروه سالم ورزش کرده، گروه معتاد ورزش نکرده و گروه معتاد ورزش کرده بودند .گروههای ورزشی به مدت 10 روز تحت تیمار ورزش اجباری قرار گرفتند. گروههای معتاد در 5 روز اول ورزش به صورت افزایشی (50و5،10،20،40 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن)، روزانه دو بار و در روز دهم یک دوز اضافی مرفین (50 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن) را به صورت تزریق داخل صفاقی دریافت کردند، سپس علایم وابستگی پس از تزریق نالوکسان به مدت 15 دقیقه در آنها مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزارspss و آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه و توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که علایم وابستگی در گروههای معتاد و گروههای ورزش کرده افزایش پیدا کرده است(05/0p< و 01/0(p<، اما مشخص شده که اغلب علایم وابستگی در گروه معتاد ورزش کرده در مقایسه با معتاد ورزش نکرده کاهش یافته است(001/0 p<و 01/0 p<). نتیجه گیری: ورزش می تواند باعث آزادسازی اپیوئیدهای درون زا و افزایش علایم وابستگی بعد از تزریق نالوکسان در حیوانات شود، اما ورزش باعث کاهش علایم وابستگی در حیوانات معتاد شده که تصور می شود مکانیسم احتمالی آن از طریق تنظیم کاهشی و کاهش حساسیت گیرنده های اپیوئیدی باشد. واژه های کلیدی: ورزش اجباری کوتاه مدت، مرفین، علایم محرومیت، موش صحرایی